Vaccinatie tegen Mexicaanse griep: slaat de angst toe?

    Eén meisje dat aan Mexicaanse griep overlijdt en de paniek slaat toe. Bij beleidsmakers op met Ministerie van VWS en bij de patiënten. Wie moet er gevaccineerd worden en tegen wat? Ouderen (maar die hebben toch al een redelijke weerstand?) of jongeren (maar daar bestaat een behoorlijke aversie tegen vaccinatie, getuige het debacle van de vaccinatie tegen baarmoederhalskanker eerder dit jaar. 
    Moet er gevaccineerd worden tegen de gewone griep, tegen de Mexicaanse of allebei? Alles draait om veiligheid en het voorkomen van mogelijk dodelijke ziektegevallen.

    In Duitsland is er commotie ontstaan omdat er twee soorten vaccin ingekocht waren: Pandemrix van Glaxo Smith Kline en Celvepan van Baxter. Het eerste bevat allerlei stoffen (adjuvantia) die de werking verhogen plus een conserveermiddel, en het laatste (Celvepan) doet het zonder al die toevoegingen. Het klinkt ook wat griezelig: die adjuvantia bestaan o.a. uit squaleen (uit haaielever) en thimerosal, een conserveermiddel dat kwik bevat: geen wonder dat zoiets de toch al chemofobe burger kopschuw maakt. Was er ooit geen verdenking dat kwik de oorzaak was van autisme en adhd? Was er jaren geleden in Japan geen schandaal over methylkwik in vis?

    De rel werd nog erger omdat Celvepan bestemd was voor Duitse leger, politici en ambtenaren. Het grote publiek moest het doen met het opgepepte Pandemrix, met al of niet reeel risico en de politici hadden voor zichzelf het “veilige” Celvepan geregeld. “Klassenmedizin” kopte de boulevardpers. De beer was los.

    Hoe zit het nu in Nederland? Minister Klink heeft vaccins van GSK (Pandemrix) en van Novartis (Focetria) ingekocht. Deze vaccins hebben verschillende samenstelling en zijn gemaakt volgens een verschillend productieproces. Beide zijn door de EMEA (European Medicines Agency) positief beoordeeld met betrekking tot veiligheid en werkzaamheid, maar beide bevatten het kwikhoudend conserveermiddel thimerosal waarover zoveel te doen is. 
    Of nu een vaccin zonder conserveermiddel beter is dan een die het niet bevat is nog niet zo duidelijk. Voor veel mensen, vooral uit de alternatieve hoek, is het echter een uitgemaakte zaak: liever ziek dan een vaccin met thimerosal.     Ze zijn ervan overtuigd dat ziekten als autisme en adhd rechtreeks iets te maken hebben met micro-doses kwik die we langs allerlei wegen binnenkrijgen. Inmiddels enkele jaren geleden was er ook een rel over amalgaamvullingen in kiezen.

Wat zegt de wetenschap ervan?

    Op de website van de Amerikaanse Food and Drug Administration (FDA) is een overzicht gepubliceerd over de toepassing van thimerosal in vaccins. Daarin wordt o.a. verwezen naar een rapport van het Institute of Medicines dat speciaal de relatie tussen vaccinatie en autisme en adhd heeft onderzocht.

    Je kunt eruit opmaken dat het verband er volgens wetenschappelijke inzichten niet is. Toch is er in de USA een trend, vooral bij vaccins bestemd voor kinderen en zwangere vrouwen om vaccins te produceren zonder dit conserveermiddel. 
    Of die uit een kostenoverweging en veiligheid even goed zijn moet nog afgewacht worden, maar de perceptie van de consument lijkt het hier in ieder geval duidelijk gewonnen te hebben van wetenschappelijke inzichten. De Strategic Advisory Group of Experts (SAGE) van de WHO is recent tot de opinie gekomen dat 1 vaccatie (in Europa worden er nog twee aanbevolen) voldoende is en dat het niet uitmaakt of die vaccins adjuvantia bevatten of niet.

    Gezien alle weerstand tegen vaccinatie en ondanks alle wetenschappelijke opinies, is er dikke kans dat Klink, als hij op advies van de Gezondheidsraad besluit tot een herallocatie van vaccins en een gedeelte wat er nu ingekocht is wil bestemmen voor kinderen, in moeilijkheden komt en tegen dezelfde weerstand op gaat lopen als bij de baarmoederhalskankervaccinatie.

    Het rapport van het Institute of Medicine is hier te vinden.